Recovery Rate nedir?

Genellikle şirket tahvillerinde, iflas durumunda tahvillerin nominal değerinin kurtarılabilen kısmına denir. Yani şirket iflas eder, varlıkları satılır, tahvil sahiplerine borçları ödenir. Fakat bazı durumlarda nominal değerin tamamını ödeyemez, diyelim 50%'sini öder. İşte bu 50% recovery rate'tir. (kurtarma oranı-ben çevirdim, türkçesini bilmiyorum, Türkiye'de şirket tahvilleri pek yaygın olmadığından bu kavramlara da hiç rastlamıyoruz)

Öncelik sırasına göre bonoların recovery rate'leri derecelendirme kuruluşlarının sitelerinde bulunabilir. Örnek olarak;

Bu tabloda gördüğümüz üzere, recovery rate bono türüne göre farklılık gösteriyor. Hemen kavramları açıklayalım, secured-teminatlı, senior-öncelikli, unsecured-teminatsız, subordinated-ikinci derece demek.

Teminatlı şirket tahvillerinde, yatırımcının şirketin iflası hakkında o kadar endişelenmesine gerek yoktur. Onu asıl ilgilendiren teminatın durumudur. Teminat değer kaybederse, olası bir iflas anında parasının tamamını alamayabilir.

Bazen de tahviller senior ve subordinated(bunların türkçelerini bilmiyorum, biraz araştırdım ama bulamadım) olarak ayrılırlar. Senior tahviller, iflas durumunda önceliklidirler. Subordinated'lar senior'lar bütün parasını aldıktan sonra eğer para kalırsa almaktadırlar. Gördüğünüz gibi tabloda subordinated'lar da kendi aralarında senior-subordinated ve junior subordinated olmak üzere 3'e ayrılıyorlar, bunların da kendi aralarında öncelikleri var. Yani en son Junior subordinated tahvilinin nominal değerini alıyor. Ondan sonra bir şey kalırsa onu da hissedarlar alacak.

Ortalamalara(mean) baktığımızda, teminatlı senior tahvillerin(senior secured) nominal değerinin ortalama olarak 53.8%'ini kurtardığını görüyoruz. Bu oran Junior Subordinated'larda 17.09% gibi çok düşük bir rakam.

Gördüğünüz gibi Subordinated tahvillerin riski Senior'lara göre çok yüksek, olası bir iflas durumunda paralarının çok daha azını kurtarıyorlar. Bu yüzden Subordinated tahvillerin getirisi daha fazladır. Burada insanın aklına bir soru takılıyor: Yatırımcı açısından durum gayet mantıklı,
düşük risk-düşük getiri, yüksek risk-yüksek getiri; peki ama şirket neden yüksek faizle borçlanıyor? Neden tahvillerin hepsini Senior olarak ihraç etmiyor? Diyelim ki senior'un faizi 8%, subordinated'ınki 10%; şirket neden 10% ödüyor?

Bu sorunun cevabını da recovery rate nedir?-2 başlıklı yazımda vereceğim. Küçük bir tanım vereyim diye başladım, epey uzattım, sadece ilgi duyanlar devam eder 2. yazıyı okumaya.